ممکن است قبلاً در وبسایت رویال مروری مختصری را که بر تاریخچۀ هات داگ داشتیم دیده باشید. در آن متن اشاره کردیم که سوسیس اسمی عام برای هر نوع گوشت سفید یا قرمز پروسسشده و شکلدادهشده است که نوع بخارپز یا گریلشده آن از مواد اصلی تشکیلدهندۀ هات داگها است. اما مواد تشکیلدهندۀ این خوردنیهای لذیذ به سوسیس ختم نمیشود و ردپای ادویه، سبزیجات و قارچ گرفته تا سیب زمینی را میشود در آنها دید. سوسیسها انواع بسیاری دارند که با یکدیگر از لحاظ مواد تشکیلدهنده و متد آمادهسازی متفاوتاند و درواقع این تفاوتها را میشود از کشور به کشور یا حتی از شهر به شهر و در میان مردم فرهنگهای مختلف مشاهده کرد؛ بعضی از این سوسیسها حتی برای مردمشان اهمیت فرهنگی دارند و گاهی نامی از محل تولدشان را یدک میکشند. شاید حدس زده باشید که در این مطلب سراغ کدام سوسیس محبوب رفتهایم: کراکف.
تاریخچه گنگ کراکف!
کراکف نام خود را از شهری با همین نام که در اواخر قرن شانزدهم پایتخت قرون وسطایی مشترکالمنافع لهستان–لیتوانی بوده است گرفته. کراکف به نامهای کراکوسکا (که در لهستانی یعنی از کراکف- که نام یکی از شهرهای قدیمی لهستان و دومین شهر بزرگ این کشور است) یا کیُلباسا هم معروف است. ظاهراً از تاریخچه این سوسیسها اطلاعات دقیقی در دست نیست و فقط در منابعی ادعا شده که منشأ آنها به قرن ۱۶ میلادی برمیگردد اما نام کیلباسا (که اسم مرسوم این سوسیس در کشور لهستان است) برای اولین بار در کتابی تاریخی متعلق به قرن ۱۸ میلادی آمده است.
کراکف، ملکۀ سوسیسهای لهستانی
این نوع سوسیسها از تکههای گوشت با ادویههایی مانند فلفل تند و شیرین، سیر و تخم گشنیز تهیه میشود. کراکفها هم مانند بسیاری از انواع دیگر سوسیس با روده بستهبندی شده و دودی میشوند؛ یعنی کراکفها وقتی به دست مصرفکننده میرسند که یک بار به طور کامل پخته شده و بعد از آن داخل یخچال گذاشته شدهاند، از همین رو است که این سوسیسها را (مانند بسیاری دیگر از انواع آن) بدون پخت مجدد و به شکل سرد (مانند شکلی که ما در ایران کالباس را صرف میکنیم) میخورند. در لهستان کراکف را بهطور اسلایسشده روی سالاد، ساندویچهای مختلف، یا در ظرف غذاهای کناری و سرد (مانند انواع پنیر) میخورند. البته کراکفها طبیعتاً قابل پخت هم هستند اما در اغلب کشورها، برخلاف ایران که مانند هات داگ بهطور درسته پخته میشود، به شکل لایههای نازکی بریده میشوند و در روغن کنار پیاز سرخ میشوند.
این نوع سوسیس، همان طور که از نامش پیداست، برای مردم کشور لهستان از اهمیت فرهنگی بالایی برخوردار است. کراکفها از غذاهای اصلی لهستان هستند و برای مثال بخش جدانشدنی و سنتی مراسم عید پاک این کشورند. این غذا را هنگام کریسمس هم میشود تقریباً در تمام غذافروشیهای لهستان در هر دو شکل سرد و گرم خرید.
تنوع سوسیس کراکف
این سوسیسهای لهستانی طی زمان انواع و اشکال مختلفی به خود گرفتهاند و با توجه به رسپیهای مختلف میشود ادعا کرد بیش از صد نوع کراکف در طعمهای مختلف در گوشه و کنار دنیا فروخته میشوند و طرفداران خود را دارند؛ در خود لهستان هم کراکفها در چند مدل عرضه میشوند اما نسخۀ کلاسیک و سنتی این سوسیسها به شکل حرف یو انگلیسی بستهبندی شده و حاوی تکههای گوشت و سیر است و در نهایت هم دودی و خشک میشود. شاید برایتان جالب باشد که بدانید تنوع کراکفها در حدی است که حتی رنگ این سوسیسها هم ممکن است از نوعی به نوع دیگر متفاوت باشد! برای مثال نوعی از آن که با گوشت خام تهیه میشود و با پوشش رودهای فروخته میشود بهطور کامل سفید به نظر میرسد اما نوع دیگر آن که از خون و احشای حیوان تهیه میشود به قرمزی میزند. انگلیسیها به این نوع دوم سوسیس خونی میگویند! اما از این حرفها گذشته کراکفها هم مثل سوسیسهای دیگر اغلب به رنگ صورتی- قرمز گوشت هستند.
کراکف در ایران
در کشور ما به دلیل اهمیت حلال بودن غذا کراکفها شکل و طعم بهکل متفاوتی نسبت به مدل لهستانی خود دارند. در ایران کراکف مانند انواع دیگر سوسیسهای غیر گیاهی با گوشت گاو و گوسفند تهیه شده و شکل بافتدار خود را به جای تکههای گوشت خوک از تکههای پنیر میگیرد که علاوه بر بافت غیر یکدست و ساده باعث خوشطعم بودن این سوسیسها میشود.